Jak to liczymy?

W naszym podejściu wpływ głosu obliczony dla konkretnego ugrupowania w konkretnym okręgu, np. ugrupowanie Nowa Lewica okręg nr 18 Siedlce, to prawdopodobieństwo, że jeden głos oddany na Nową Lewicę w okręgu nr 18 Siedlce da dodatkowego posła Nowej Lewicy, ale nie kosztem mandatu Koalicji Obywatelskiej ani Trzeciej Drogi. Taki wskaźnik uwzględnia niedoważenie głosów spowodowane wadliwą liczbą mandatów w okręgach, ale bierze też pod uwagę szanse, że przesunięty głos stanie się “kroplą, która przepełnia puchar” powodując obsadzenie dodatkowego mandatu. Obliczone prawdopodobieństwa opublikowaliśmy przemnożone przez 1’000’000 (czyli jako szansy “jedna na milion”).

• Wyznaczamy spodziewaną (czyli naszym zdaniem najbardziej prawdopodobną) liczbę głosów na Nową Lewicę w okręgu nr 18 Siedlce. Robimy to tak:
  • Bierzemy wynik lewicy w każdym okręgu z roku 2019. To najlepsze dostępne dane, bo nie są publikowane współczesne sondaże z podziałem na okręgi.
  • Wyniki wszystkich komitetów skalujemy tak, by wziąć pod uwagę zmiany populacji wg danych PKW. Przykładowo, w 2019 okręg nr 18 Siedlce miał 950,519 mieszkańców, a lewica (komitet SLD) otrzymała 29,235 głosów. Wg listu PKW z 21 października 2022, okręg ten miał już tylko 934,096 mieszkańców, czyli o 1.7% mniej. Zakładamy, że liczba głosujących na Nową Lewicę zmalała proporcjonalnie, do 28,730 głosów.
• Patrzymy na wyniki sondaży w skali kraju. Uśredniamy sondaże z ostatnich 30 dni (na podstawie ewybory.eu). Jeśli zobaczymy, że Nowa Lewica w skali kraju uzyskuje średnio 8,7% (dane z 28.09), a nasze przeskalowane wyniki dają komitetowi SLD 12,16% w skali kraju, to musimy wyniki Nowej Lewicy w każdym okręgu odpowiednio przeskalować, otrzymując spodziewaną liczbę głosów na Nową Lewicę w okręgu nr 18 Siedlce równą 19,837.
  UWAGA: Trzecia Droga jest koalicją PSL oraz Polski 2050. O ile dla PSL mamy dane z 2019, o tyle Polska 2050 nie brała udziału wyborach parlamentarnych w 2019. Wobec tego, jako bazowy przewidywany wyniki Trzeciej Drogi przyjmujemy średnią liczby głosów oddanych na PSL w 2019, oraz na Szymona Hołownię w wyborach prezydenckich 2020.

Sprawdziliśmy jakość tej metody patrząc, na ile dokładnie na podstawie wyników z 2015 roku przewidzielibyśmy wyniki roku 2019, otrzymaliśmy średnie odchylenie wyniku poszczególnej partii w okręgu równe ok. 2.4 punkty procentowe. To, oczywiście, jest tylko średni wynik, prawdziwy wynik może nieco różnić się od wyniku tego obliczenia (jak widać na przykładzie sprawdzenia dla roku 2015/2019). Z tego powody milion razy w każdym okręgu losujemy liczbę głosów na każdą partię z odchyleniem standardowym zależnym of poparcia (dla poparcia na poziomie 10% w okręgu, odchylenie standardowe przyjmiemy na poziomie 3 punkty procentowe - to uwzględnia zarówno niedokładność naszej metody przypisania głosów do okręgów, jak i potencjalne błędy sondażowe). Dla każdego z miliona losowań sprawdzamy, ile głosów musiałoby dostać konkretne ugrupowanie, by uzyskać jeden mandat więcej, i obliczamy, jak bardzo prawdopodobne jest, żeby dokładnie taką liczbę głosów dostało. Te liczby, uśrednione z miliona symulacji, to nasze opublikowane wyniki, upubliczniliśmy również kod źródłowy wykorzystany do przeprowadzenia obliczeń.